EGPAlab

In nomine domini nostri Iesu Christi, amen. Plerumque sentimus obliuionis incomoda, dum rerum gestarum memoriam per scripture seriem negligimus alligare. Ea propter hoc. Eu, don Alfonso, porla graça[1] de Deus rei de León, a vós, omees do bon Burgo[2] assí aos presentes como aos que an de viir, e a vossos fillos e a toda vossa generaciom, faço carta de donaciom et texto de firmidũe, e dou a vós foros en que sempre vivades. In primeiramente omees do bon Burgo non ayam nullo señor, senón el rei ou quen esse burgo tover de súa mão. [3] Et qualquer noble ou de qual dignidade na vila do Burgo in propria ou in alia casa morar, ille e quantos cun el morarem ayam foro assí como cada um viciño. Et se alguum in casa dalguum viciño quiser ospedar no Burgo por força, o señor da casa cun seus viciños déiteo fóra; e se salir non quiser e y firido for, non peite por ende cooma. Meiriños do Burgo seyam duos viciños do Burgo e vassalos daquel que tover o Burgo, e ayam casas no Burgo e intrem por mandado do señor do Burgo e por octoridade do concello. Et omees do bon Burgo den in cada un ano[4] un soldo de cada una casa in festiuitate de Santa María de agusto por in censo de súas casas. Et omees do bon Burgo vendam seu pam e seu viño por midida dereita quando quiserem. Et quen por forcia casa allẽa romper, peite ao señor do Burgo LXª soldos e ó señor da casa otros LXª soldos e os livores e os danos que fecer. Meiriños nen sayones non intrem in casa de nenguu receber piñora se o señor da casa der a el fiador recebodo; e se fiador receber non quiser e a piñora por força fillar e y firido for, non peite nulla cooma; e se fiador non presentar e cunno piñor revelar, o meiriño ou o sayón día dúas testimõias e in otro día piñore el por V soldos. Quen déveda presente ó meiriño ou ó sayón e o seu devedor conocer, logo dé a déveda ou piñor ao quereloso que tanto valla ata que a déveda seya dada, e en cada un día a piñora cuno sayón receba. Quen negar déveda que deva, piñorem ele que faça directo e logo dé fiador e receba súa piñora. Et qualquer fiador recebudo revelar e o piñor ao meiriño ou ó sayón non der, por quantos días aquesto fecer por tódolos días peite V soldos. Meiriño ou sayón non demande livores de nenguu nen percussiões se non for a el voz dada, ergo morte ou percussione morte, que se pode demandar porlo foro da vila. Omicio manifestado peite C soldos ao señor do Burgo. Traedor provado e ladrom cunuçudo seyam in juízo do meiriño e do concello, e todas aquelas cousas dele seyam do señor do Burgo; mais das cousas do ladrom primeiro entreguem o furto que fez a aquele que o furtou. Qui arma tirar de casa contra seu viciño para facerlle mal, peite ao señor do Burgo LXª soldos; e se muitos aduxeren armas, un por todos d'y fiador in V soldos, e quen for vençudo peite ao señor do Burgo LXª soldos. Et se viciño a seu viciño casa por juízo demandar, den ambos fiador in LXª LXª soldos; e qual deles que por juízo caír peite ao señor do Burgo LXª soldos. Et se algúú de forão ao morador do bon Burgo casa demandar, dé fiador ó señor do Burgo in LXª soldos e ó señor da casa in dublo de tal casa, e o señor da casa dé fiador in LXª soldos ao señor do Burgo; et se aquele que a casa demanda caer, dé LXª soldos ao señor do Burgo e ao señor da casa dé otra tal casa na vila do Burgo. Et qualquer juízo for feito sobre piñora se algũu de forão ao morador do Burgo demandar, non saya fóra da vila a juíço, mais in ipsa vila cumplam juízo sobre ipsa piñora. Et qui falsa por inquisiciom disser ja máis non seya leal e peite ao señor do Burgo LXª soldos e o señor da voz tornesse á súa voz. Et por aquel que for morto in baralla, os máis provincos parentes, un daqueles que en ele firirem, por directa inquisición escollam el por homiciam; e se aquele fector por inquisitiom non acharem in quen suspeto overem, por si juramento soo faça e non seya y torna. Treguas porlo foro da vila seyam taes: de una parte e de otra da baralla dem fiadores in mil[5] mil[6] soldos, e quen as britar tállenlle o puño destro; e destes mil[7] soldos haya o señor do Burgo os dous soldos e o concello os otros dous soldos, dos quaes den ende C soldos ao firido e o puño seya in poder do concello. Et sobre esto absolvo tódalas cousas, moíños e fornos e chousas e todas erdades quaes vós e vossa generaciom oye avedes ou aver poderdes. Carniceiros in cada un ano[8] dem en cada un ano[9] ao señor do Burgo II soldos, un por Pascua e otro in festiuitate de Santa María de agusto, se o señor do Burgo der a eles plaça u[10] poñam seus blancos. Vendedores de pam e de viño non peitem nullam rem por vendiciom; mais se toverem mididas falsas, brítinas e peite ó señor do Burgo V soldos e as misuras seerem estabezudas ao concello. Se algũu vender boi ou vaca, dé in portagem II diñeiros; de porco I diñeiro; de carneiro I diñeiro. Item si algũu extráneo vender cavalo o mula, dé XII diñeiros in portagem; et se in casa do óspede[11] vender, dé a el otros XII diñeiros. De egua VI diñeiros, e a óspede otros VI diñeiros se in súa casa vender. Do asno ou da[12] asna III diñeiros, e ó ospede otros III diñeiros. De coiro de boi I diñeiro; de pele cabrũa una mealla. Item se algũu extrayo vender mouro ou moura, de in portagem XII diñeiros; e se in casa do óspede vender, dé a el otros XII diñeiros. Se algũu mercador in vila do Burgo veer, de cada un troxelo se desplegar e ende vender, dé in portagem I soldo; e se non desplegar, non dé nichil. Et se a detallo vender, peite LXª soldos, a mea parte ao señor do Burgo e a mea parte ao concello do boo Burgo; e ao señor da casa V soldos dé quen un troxelo comparar. Et de pele cõella dé in portagem III diñeiros; et de pena coella II diñeiros. De pele cordeira II diñeiros. De quatuor cóvedos de viado II diñeiros. De cubertura de una color III diñeiros. De un cabo de fustam II diñeiros. De XII cóvedos de cárdeo II diñeiros. De bestia carregada de pam o de viño un diñeiro. De colonio I diñeiro. Si algũu viciño seu viciño firir da barba ata los pees, VII soldos e medio peite ao firido; et se o na cabeza firir e ende sangue saír, peite XV soldos. De qualquer coomia algũu for culpado e achada, se a coomia non derem ao merino o ó sayón, non demande ela; e se dada for a coomia ao meiriño o sayón, dé fiador in V soldos e seya por escripciom de boos homees. Se algũu ome mal se over contra omees do Burgo e inna vila quiser intrar, se força ou algũu mal comezar, todos seus viciños sucurram a seu viciño cun espada e cun lança; e si y o aversario for morto, nulla rem[13] por ende peite. Et quen viciño non ajudar, seya aleivoso porlo foro de Allariz. Et nullo señor do Burgo aya rousso nen manaria nen fossadeira porlo foro de Allariz in ipsa vila. Si algũu seu viciño por superbia firir, se aquel viciño firido poder el firir por se ou por otros una vez ou muitas, nulla ren por ende peite; mais o primeiro que comezar peite. Se algũu ome disser a seu viciño maa paravla, traedor ou servo ou fududincul ou ceguu sabido, feira ele una vez cun quequer que teña; e se vivo ou morto escapar, nulla rem por ende peite. Et se o firido ele firir, si cento ou mil[14] in ele firirem, nulla rem por ende peite. Tódolos juízos que aquí non som escritos, estén porlo foro de Allariz; e aqueste meu feito seya sempre firme. Se algũu cavaleiro ou vilão a vila do Burgo intrar, dé súas dévedas a seus devedores ou piñora por elas; et se as non derem e sobre cavalo andar, legue los pees do cavalo e fumo ás narices do cavalo ata que dé a déveda o piñor por ela. Cegos e mancebos solteiros non façam foro. Omes do bon Burgo tódolos seus juízos e derectos seyam por enquisiciom de boos omees, quequer que fecerem, porlo foro de Allariz. Se algũu ome[15] este meu feito quiser tentar ou romper, seya maldito e excomungado e cun Judas traedor no inferno danado, e super esto dez mil[16] peite de moravedís de ouro. Facta carta apud Allariz, era Mª CCª LXª VIª. Ego, don Alfonso, rei sobredito Legionis, brito e confringo a vós, omees do bon Burgo, todos mãos foros que aviades e otorgo a vós tódolos boos foros de Allariz. Et aquesto sea firme e estávil e cun mías mãos proprias esta carta roboro e confirmo. Sancia et Aldonza, filie regis. Rodericus Gómez de Trastamar. Fernandus Gotérrez, pertigarius Sancti Iacobi. Ordonius Álvarez de Asturas. Ramirus Froyaz e Diego Froyaz, filii de don Froya, conde. Fernandus Iohannis, filius de Joam Batisela. Petrus Fernandi de Tedra. Pelagius Fernandi Pautulle. Gunsalvo Menendi, juíz. Bernaldus archiepiscopus Compostellanus. Laurencius Auriensis episcopus. Nunus Astoronensis episcopus. Iohannes Ouetensis episcopus. Michael Lucensis episcopus. Martinus Minduniensis episcopus. Stephanus Tudensis episcopus. Rodericus Legionensis episcopus. Martinus Zamorensis episcopus. Pelagius Salmantinus episcopus. Lombaldus Ciuitanensis episcopus. Geraldus Coriensis episcopus.

Signum domini Alfonsi regis Legionis. Pelagius Arie. Petrus Fagiam. Rodericus Pelagii de Candre.[17] Fernandus Iohannis et fratrer eius Diegus Iohannis de Guandiães. Petrus Uelasci de Caldelas. Fernandus Pelagii Varela Cornellón. Petrus Martini. Abbas Cellanouensis Petrus. Petrus cancellarius domini regis. Garcia archidiaconus Auriensis. Guillemi abbas Montis Rami. Magister monionis Auriensis. Iohannes prior Ospitalis. Fernandus Uelasci abbati[18] Uxarie. Petrus prior Iuncarie. Petrus Remondi de Allariz. Petrus Viveiz. Petrus Moniz. Iohannes Abellom. Rodericus Pelagii. Petrus Giráldez. Petrus da Boga. Fernandus Viveiz. Fernam Ulos.[19] Petrus Iohannis de Cimadevila. Isti supradicti burgensis petierunt predictum forum domino Aldefonso regi Legionis.

Nuno, clerico Sancti Iacobi, notarius concilii de Allariz, scripsit. Martinus Dominici, maiorinus domini Regis in Caldelas.

EGPAdoc-0006

Foral do burgo de Caldelas concedido por Alfonso IX

Opciones de visualización